ယနေ့ခေတ်တွင် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးနှင့် ယဉ်ကျေးမှုများ အရှိန်အဟုန်ဖြင့် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်လာသည်နှင့်အမျှ ဂေဟဗေဒနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များသည် အလွှာပေါင်းစုံမှ အာရုံစိုက်လာကြသည်။သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ယိုယွင်းမှု၊ အရင်းအမြစ်ရှားပါးမှုနှင့် စွမ်းအင်အကျပ်အတည်းကြောင့် စီးပွားရေးနှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင် သဟဇာတဖြစ်မှု ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေး၏ အရေးပါမှုကို လူတို့ သိရှိနားလည်လာစေခဲ့ပြီး စီးပွားရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်သဟဇာတဖြစ်စေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တီထွင်ခဲ့သော “အစိမ်းရောင်စီးပွားရေး” အယူအဆသည် တဖြည်းဖြည်း လူကြိုက်များလာခဲ့သည်။တစ်ချိန်တည်းမှာပင် လူများသည် ဂေဟစနစ်နှင့် သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ ပြဿနာများကို ပိုမိုအာရုံစိုက်လာကြသည်။နက်ရှိုင်းစွာ သုတေသနပြုပြီးနောက် ရလဒ်များသည် ထိတ်လန့်ဖွယ်ရာဖြစ်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့သည်။
ပလတ်စတစ်အမှိုက်ညစ်ညမ်းမှုဟုလည်း လူသိများသော အဖြူရောင်ညစ်ညမ်းမှုသည် ကမ္ဘာပေါ်တွင် အဆိုးရွားဆုံးသော ပတ်ဝန်းကျင်ညစ်ညမ်းမှုအကျပ်အတည်းများထဲမှ တစ်ခုဖြစ်လာသည်။2017 ခုနှစ်တွင် Japan Marine Science and Technology Center ၏ Global Marine Database မှ ယခုအချိန်အထိ တွေ့ရှိရသည့် ရေနက်ပိုင်းအပျက်အစီးများအနက် သုံးပုံတစ်ပုံကျော်သည် ပလတ်စတစ် အပိုင်းအစများဖြစ်ပြီး 89% သည် တစ်ခါသုံး စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများဖြစ်ကြောင်း သိရသည်။အနက် မီတာ ၆၀၀၀ တွင် အမှိုက်တစ်ဝက်ကျော်သည် ပလတ်စတစ်ဖြစ်ပြီး အမှိုက်အားလုံးနီးပါးသည် တစ်ခါသုံးဖြစ်သည်။ဗြိတိန်အစိုးရက ၂၀၁၈ ခုနှစ်ထုတ် အစီရင်ခံစာတစ်ခုတွင် ကမ္ဘာ့သမုဒ္ဒရာများအတွင်း ပလတ်စတစ်အမှိုက်စုစုပေါင်းသည် ဆယ်နှစ်အတွင်း သုံးဆတိုးလာမည်ဟု ထောက်ပြခဲ့သည်။၂၀၂၁ ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် “ညစ်ညမ်းမှုမှ ဖြေရှင်းနည်းများ- ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အဏ္ဏဝါအမှိုက်သရိုက်နှင့် ပလတ်စတစ်ညစ်ညမ်းမှု အကဲဖြတ်ချက်” အရ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းတွင် 1950 ခုနှစ်မှ 2017 ခုနှစ်အတွင်း စုစုပေါင်း ပလတ်စတစ်ထုတ်ကုန် တန်ချိန် 9.2 ဘီလီယံ ထုတ်လုပ်ခဲ့ပြီး 7 ခုခန့်၊ တန်ချိန်ဘီလီယံပေါင်းများစွာ ပလတ်စတစ်အမှိုက်ဖြစ်လာသည်။ဤပလတ်စတစ်စွန့်ပစ်ပစ္စည်းများ၏ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ပြန်လည်အသုံးပြုနှုန်းသည် 10% အောက်သာရှိသည်။လက်ရှိတွင် သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ပလတ်စတစ်အမှိုက်တန်ချိန် ၇၅ သန်းမှ ၁၉၉ သန်းအထိ ရောက်ရှိနေပြီး ပင်လယ်အမှိုက်စုစုပေါင်းအလေးချိန်၏ ၈၅ ရာခိုင်နှုန်းခန့်ရှိသည်။ထိရောက်သော စွက်ဖက်မှု အစီအမံများ မလုပ်ဆောင်ပါက 2040 ခုနှစ်တွင် ရေတွင်းထဲသို့ ပလတ်စတစ်အမှိုက် ပမာဏသည် တစ်နှစ်လျှင် တန်ချိန် 23-37 သန်းအထိ သုံးဆနီးပါး ရှိလာမည်ဟု ခန့်မှန်းရပါသည်။2050 တွင် သမုဒ္ဒရာအတွင်းရှိ ပလတ်စတစ် ပမာဏသည် ငါးများထက် ကျော်လွန်မည်ဟု ခန့်မှန်းထားသည်။ဤပလတ်စတစ်အမှိုက်များသည် အဏ္ဏဝါဂေဟစနစ်နှင့် ကုန်းနေဂေဟစနစ်ကို ဆိုးရွားစွာထိခိုက်စေရုံသာမက ပလတ်စတစ်အမှုန်အမွှားများနှင့် ၎င်းတို့၏ထည့်ဝင်ပစ္စည်းများသည်လည်း လူသားတို့၏ကျန်းမာရေးနှင့် ရေရှည်ကျန်းမာရေးကို ဆိုးရွားစွာထိခိုက်စေပါသည်။
ထို့ကြောင့် နိုင်ငံတကာအသိုင်းအဝိုင်းသည် ပလတ်စတစ်များကို တားမြစ်ကန့်သတ်ရန် မူဝါဒများကို ဆက်တိုက်ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး ပလတ်စတစ်များကို တားမြစ်ကန့်သတ်ရန် အချိန်ဇယားကို အဆိုပြုခဲ့သည်။လက်ရှိတွင် နိုင်ငံပေါင်း ၁၄၀ ကျော်သည် သက်ဆိုင်ရာ မူဝါဒများကို ရှင်းလင်းစွာ ချမှတ်ထားသည်။အမျိုးသား ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးနှင့် ပြုပြင်ပြောင်းလဲရေး ကော်မရှင်၏ ဂေဟဗေဒ နှင့် ပတ်ဝန်းကျင် ထိန်းသိမ်းရေး ဝန်ကြီးဌာနသည် 2020 ခုနှစ် ဇန်န၀ါရီလတွင် ထုတ်ပြန်သည့် “ပိုမိုအားကောင်း ပလတ်စတစ် ညစ်ညမ်းမှု ထိန်းချုပ်ရေးဆိုင်ရာ သဘောထားအမြင်များ” တွင် အဆိုပြုခဲ့သည်- “2022 ခုနှစ်တွင်၊ တစ်ခါသုံး ပလတ်စတစ် ထုတ်ကုန်များ သုံးစွဲမှု သိသိသာသာ လျော့ကျလာမည်ဖြစ်ပြီး အစားထိုး ထုတ်ကုန်များကို မြှင့်တင်သွားမည် ဖြစ်သည်။ ပြီးတော့ ပလတ်စတစ်အမှိုက်တွေကို စွမ်းအင်အရင်းအမြစ်အဖြစ် အသုံးချသွားမယ်။”ပလတ်စတစ် သုံးစွဲမှု အချိုးအစား သိသိသာသာ တိုးလာတယ်” ဟု ဆိုသည်။ဗြိတိန်အစိုးရသည် ၂၀၁၈ ခုနှစ်အစောပိုင်းတွင် “ပလတ်စတစ်ကန့်သတ်မှုအမိန့်” ကို စတင်မြှင့်တင်ခဲ့ပြီး ပလတ်စတစ်ကောက်ရိုးများကဲ့သို့သော တစ်ခါသုံးပလတ်စတစ်ပစ္စည်းများ ရောင်းချခြင်းကို လုံးဝတားမြစ်ခဲ့သည်။2018 ခုနှစ်တွင် ဥရောပကော်မရှင်မှ "ပလပ်စတစ်ကန့်သတ်မှုအမိန့်" အစီအစဉ်ကို အဆိုပြုခဲ့ပြီး သဘာဝပတ်ဝန်းကျင်နှင့် သဟဇာတဖြစ်မှုနှင့် ရေရှည်တည်တံ့သောပစ္စည်းများဖြင့် ပြုလုပ်ထားသော ကောက်ရိုးများသည် ပလတ်စတစ်ကောက်ရိုးများကို အစားထိုးသင့်သည်ဟု အကြံပြုခဲ့သည်။တစ်ခါသုံးပလတ်စတစ်ထုတ်ကုန်များသာမက ပလတ်စတစ်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်းတစ်ခုလုံးသည် အထူးသဖြင့် ရေနံစိမ်းစျေးနှုန်းများ မကြာသေးမီက မြင့်တက်နေပြီး ကာဗွန်နည်းသော ပလတ်စတစ်ထုတ်ကုန်လုပ်ငန်း၏ အသွင်ပြောင်းမှုမှာ ကြီးမားသောပြောင်းလဲမှုများနှင့် ရင်ဆိုင်ရမည်ဖြစ်သည်။ကာဗွန်နည်းသောပစ္စည်းများသည် ပလတ်စတစ်များကို အစားထိုးရန် တစ်ခုတည်းသောနည်းလမ်းဖြစ်လာမည်ဖြစ်သည်။
လက်ရှိတွင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် လူသိများသော ဝါးပင်မျိုးစိတ်ပေါင်း ၁၆၀၀ ကျော်ရှိပြီး ဝါးတောဧရိယာသည် ဟက်တာ ၃၅ သန်းကျော်ရှိပြီး အာရှ၊ အာဖရိကနှင့် အမေရိကတို့တွင် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ဖြန့်ဖြူးလျက်ရှိသည်။"China Forest Resources Report" အရ ကျွန်ုပ်၏နိုင်ငံ၏ လက်ရှိဝါးတောဧရိယာသည် ဟက်တာ 6.4116 သန်းဖြစ်ပြီး 2020 ခုနှစ်တွင် ဝါးထွက်ရှိမှုတန်ဖိုးသည် ယွမ် 321.7 ဘီလီယံရှိမည်ဖြစ်သည်။2025 ခုနှစ်တွင် အမျိုးသားဝါးလုပ်ငန်း၏ စုစုပေါင်းထွက်ရှိမှုတန်ဖိုးသည် ယွမ် ဘီလီယံ 700 ကျော်လွန်မည်ဖြစ်သည်။ဝါးသည် ကြီးထွားမှုမြန်ခြင်း၊ စိုက်ပျိုးချိန်တိုခြင်း၊ ခိုင်ခံ့မှု မြင့်မားခြင်းနှင့် ခိုင်မာအားကောင်းသော လက္ခဏာများရှိသည်။သိပ္ပံနည်းကျ သုတေသနဌာနများနှင့် လုပ်ငန်းအများအပြားသည် ဝါးအကွေ့အကောက်များသော ပေါင်းစပ်ပိုက်များ၊ တစ်ခါသုံးဝါးပန်းကန်ခွက်ယောက်များနှင့် မော်တော်ယာဥ်အတွင်းပိုင်းကဲ့သို့သော ပလတ်စတစ်ထုတ်ကုန်များကို အစားထိုးရန်အတွက် ဝါးထုတ်ကုန်များကို တီထွင်ထုတ်လုပ်လာကြသည်။၎င်းသည် လူတို့၏လိုအပ်ချက်ကိုဖြည့်ဆည်းရန် ပလတ်စတစ်ကို အစားထိုးရုံသာမက စိမ်းလန်းသောပတ်ဝန်းကျင်ကာကွယ်မှုဆိုင်ရာ လိုအပ်ချက်များကိုလည်း ဖြည့်ဆည်းပေးနိုင်သည်။သို့သော်လည်း သုတေသနအများစုသည် နို့စို့အရွယ်တွင်ရှိနေဆဲဖြစ်ပြီး စျေးကွက်ဝေစုနှင့် အသိအမှတ်ပြုမှုကို မြှင့်တင်ရန် လိုအပ်သည်။တစ်ဖက်တွင်မူ ၎င်းသည် “ဝါးဖြင့် ပလပ်စတစ်ကို အစားထိုးခြင်း” အတွက် ဖြစ်နိုင်ခြေပိုများပြီး တစ်ချိန်တည်းတွင် “ဝါးဖြင့် ပလတ်စတစ်ကို အစားထိုးခြင်း” သည် စိမ်းလန်းသော ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုလမ်းစဉ်ကို ဦးဆောင်နိုင်မည်ဟု ကြေငြာထားသည်။ရင်ဆိုင်ရန် ကြီးမားသော စမ်းသပ်မှု။
စာတိုက်အချိန်- မတ်-၂၃-၂၀၂၃
